ΠΑΛΙΕΣ ΒΡΥΣΕΣ

Τη σημασία του ζωογόνου νερού συναντούμε στους μύθους των λαών που έχοντας πλήρη επίγνωση της ζωοδόχου σημασίας του το τίμησαν και το ανέδειξαν ως θεότητες θέλοντας να το εξευμενίσουν. Ανέπτυξαν θρύλους και δημιούργησαν ιστορίες και δοξασίες καθώς και παραδοξολογίες, αφού ήταν το πολυτιμότερο αγαθό που θέλοντας οι άνθρωποι πρώτοι να έχουν ρόλο και λόγο επ αυτού, δημιούργησαν δεισιδαιμονίες και φοβίες για ανεράδες και δράκους θέλοντας να το προστατεύσουν.
Στους μύθους όλων των λαών το νερό αποτέλεσε στοιχείο έμπνευσης και διανόησης, ευρηματικότητας, επινοητικότητας και καλλιτεχνικής φαντασίας καθώς και δημιουργικής πνοής που τους βοήθησε να σχεδιάσουν και να κατασκευάσουν κυρίως βρύσες που ως σήμερα παραμένουν δείγματα αρχιτεκτονικής παράδοσης και κουλτούρας.
Σε όλα τα μέρη όπου υπήρχε τρεξιμιό νερό, έκτιζαν βρύσες οι οποίες συνήθως ήταν δημόσιες, ώστε να τις χρησιμοποιούν όλοι πλούσιοι και φτωχοί, καθώς το νερό είναι απαραίτητο στοιχείο για τη ζήση του ανθρώπου, και ένεκα αυτού, πολλοί αιματηροί πόλεμοι έχουν συμβεί στην ιστορία της ανθρωπότητας.
Στη Χλώρακα σώζονται τρεις παλιές βρύσες ο «Πύρκος», το «Καμαρούϊ» και η «Βρύση». Εξ αυτών όμως, μόνο η τελευταια σώζεται επ ακριβώς όπως κτίστηκε πριν εκατοντάδες χρόνια.


Πύρκος. 
Οι Άραβες είχαν συνήθειο όταν ήθελε κάποιος να μείνει το όνομά του στους αιώνες, κατασκεύαζε μία βρύση με δικά του έξοδα. Το παράδειγμά τους ακολούθησαν και οι Οθωμανοί. Ίσως λοιπόν η βρύση του Πύρκου να κτίστηκε απο Άραβες κουρσάρους πριν τον 15ον αιώνα, ή αργότερα, δηλαδή επί Οθωμανικής επικυριαρχίας στην νήσο. 
Η βρύση του Πύρκου ήταν κτισμένη 500 μέτρα νότια της εκκλησίας του Αρχαγγέλου. Το όνομα το επήρε γιατί ήταν τόσο ωραία κτισμένος απο σπουδαίους μαστόρους, που μόνο στους πύργους των πλουσίων έκαναν τόσο καλή εργασία. Ήταν κτισμένη σε χωράφι ιδιοκτησίας της οικογενείας Λεωνή Χριστοδούλου Σιαμμά. Όταν το κτήμα  πουλήθηκε, η βρύση χαλάστηκε απο τούς νέους ιδιοκτήτες. Αργότερα ξανακτίστηκε λίγα μέτρα πιο πέρα, αλλά  δεν έχει σχέση με το πρωτότυπο σχήμα και κτίσμα




Βρύση.
Είναι κτισμένη στα νότια της Χλωρακας, δίπλα απο πυκνοκατοικημένη περιοχή. Απο αυτήν έπινε όλο το χωριό. Και επειδή χρησιμοποιοταν συνεχώς ο πιο πανω ο Όρος, της έμεινε και για όνομα.
Επίσης απο αυτήν πότιζαν και όλα τα χωράφια της περιοχής. Το νερό μαζευόταν σε λίμνη την ημέρα, και την νύχτα το έπαιρναν οι δικαιούχοι με ωράρια.
Λίγα μέτρα από την κεντρική πλατεία της κοινότητας στην πλευριά μεριά ενός χειμάρρου με πυκνή βλάστηση, σε ένα τόπο καταπράσινο από θεόρατους δρύες και άγρια πανίδα, ήταν οικοδομημενο το περίκαλλο κτίσμα που σώζεται περιποιημένο και συντηρημένο έως σήμερα, η «Βρύση» του χωριού.
Όπως σε πολλές περιοχές υπάρχουν έθιμα στα οποία πιστεύουν και τηρούν ευλαβικά οι άνθρωποι, στη Χλώρακα οι κάτοικοι για  να καλοπιάσουν τις καλές νεράιδες και τις κακές ανεράδες που θεωρούσαν ότι κατοικούσαν στις πηγές, προσέφεραν σπονδές όπως βασιλόπιττες και μελομακάρουνα για να γλυκάνουν αυτές και τα νερά τους.
Γεροντότεροι κάτοικοι μαρτυρούν πως στους παλαιούς καιρούς το πρωί της Πρωτοχρονιάς μετά την εκκλησία, οι κάτοικοι συνήθιζαν να πηγαίνουν στη «Βρύση» του χωριού για να γεμίσουν τις στάμνες τους με καινούριο αγιασμένο νερό, αφού πρώτα γινόταν δέηση από τον ιερέα που το ευλογούσε στο όνομα του πατρός, του υιού και τους Αγίου πνεύματος, και ύστερα τους ράντιζε την κεφαλή με ένα κλωνί από λασμαρί ή βασιλιτσιάς.
Σήμερα δίπλα στη παλιά πετρόκτιστη «Βρύση» έχουν κτίσει ένα ωραίο παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Υπάτιο δωρεάν ευεργέτου Γιαννάκη Αριστοδήμου, και ένα ωραιότατο αμφιθέατρο κτίσεως επί κοινοταρχίας Ανδρέα Μαυρέση, ενώ ο όλος περιφερειακός χώρος έχει μετατραπεί σε όμορφο πάρκο πλακοστρωμένο και τοιουτοτρόπως κατασκευασμένο, ώστε τέλεια συνάδει με την γύρω φύση και δένει με την παλιά εποχή.





Καμαρούιν 
Ήταν κτισμένο χίλια μέτρα από την θάλασσα και είχε νερό ασταμάτητο. Δίπλα του περνούσε ο δρόμος που ερχόταν από την Πέγεια, και οδηγούσε στην Κάτω Πάφο, και στο Κτήμα. Εδω ξαπόσταιναν και ξεδιψούσαν όλοι οι διαβάτες. Επίσης το νερό αρκούσε για την καλλιεργούσαν όλην της περιοχής της Μοροζου, δηλαδή το μισό χωριό.